In iedere woning vanaf 1976 zal een aardlekschakelaar aanwezig zijn. En in een modernere woning vaak meerdere. Ook in bedrijfspanden zijn veel aardlekschakelaars toegepast. Volgens de huidige voorschriften zijn zowel in woningen als bij bedrijven de meeste wandcontactdozen (‘stopcontacten’) nu altijd aanvullend beveiligd door aardlekschakelaars of door aardlekautomaten (‘alamats’). En in woningen de verlichting ook. Dat geeft een veilig gevoel….
Wat weinig mensen weten is dat zo’n aardlekschakelaar of aardlekautomaat regelmatig moet worden getest.
Wat is de functie van een aardlekschakelaar?
Waarom moet een aardlekschakelaar worden getest? En hoe doe je dat?

Normaal gesproken loopt er een stroom heen door de fase (bruine draad) naar een toestel en daarna weer terug via de nul (blauwe draad). Als alles in orde is is er geen verschilstroom: er komt precies net zoveel stroom terug door de nul als er heen door de fase is gegaan. Als de stromen heen en terug precies gelijk zijn is er geen verschilstroom tussen fase en nul. Een aardlekschakelaar meet continue of er verschilstromen zijn en zal dus niet afschakelen (aanspreken).
Bij een defect kan de buitenzijde van het toestel onder spanning komen te staan. Als een persoon dit toestel aanraakt gaat er een stroom door zijn/haar lichaam lopen. Maar dan komt er wat minder stroom terug door de nul en is er sprake van een verschilstroom (lekstroom). De aardlekschakelaar zal nu een verschilstroom meten en uitschakelen voordat de mens blijvend letsel oploopt. In plaats van door de mens kan deze lekstroom ook via de groengele aardgeleider lopen.
Een mens zal een stroom vanaf 0,5 mA door het lichaam gaan voelen. Dit is de waarneembaarheidsgrens. Deze mens kan ongeveer 0,5 seconde een lichaamsstroom doorstaan van 30 mA. Een aardlekschakelaar zit aan de veilige kant en schakelt reeds af tussen de 15 mA en 30 mA bij een tijd van ten hoogste 0,3 seconden.
Aardlekschakelaars kunnen vast gaan zitten!!

In een aardlekschakelaar zitten bewegende delen. Behalve de schakelcontacten is er ook een schakelmechanisme. In dit mechanisme zitten een aantal draaipunten/scharnierpunten. Door vervuiling, vocht, oxydatie en andere oorzaken kan het gebeuren dat deze draaipunten zeer stroef functioneren of zelfs vast gaan zitten waardoor de aardlekschakelaar bij een defect niet meer tijdig binnen 0,3 seconden zal afschakelen!!
Uit onderzoek is gebleken dat gemiddeld 5 à 10 % van de aardlekschakelaars (vrijwel) vast zit.
Traag werkende of vastzettende aardlekschakelaars bieden geen enkele bescherming tegen aardlekstromen en aanrakingsgevaar!!
Daarom moet een aardlekschakelaar regelmatig worden getest via het indrukken van de testknop.
Dit doe je om het mechanische systeem soepel en gangbaar te houden.
Testen van de aardlekschakelaar

Op veel aardlekschakelaars of aardlekautomaten is aangegeven dat je de aardlekschakelaar periodiek of maandelijks moet testen via het indrukken van de testknop. Als je de testknop indrukt valt de elektrische spanning uit van de groep(en) die achter deze aardlekschakelaar zit(ten). Dat is in de praktijk vaak lastig: je moet dan weer je hele huis door om alle apparatuur met een ingebouwd klokje weer gelijk te zetten.
Maar is er een goede oplossing: bij de wisseling van zomertijd en wintertijd moeten de klokken toch worden verzet. Dit is HET moment om de aardlekschakelaar(s) te testen!
Werkwijze:
- Controleer of apparatuur zoals wasmachines, wasdrogers, vaatwassers, TV’s, computers en dergelijke niet in werking zijn.
- Ga bijvoorbeeld op de zaterdag van de wisseling van zomertijd en wintertijd naar je groepenkast (meterkast).
- Druk kort op de testknop van iedere aardlekschakelaar of aardlekautomaat: de aardlekschakelaar behoort uit te schakelen.
- Als dit niet gebeurt of als dit haperend gaat is het sterk aan te bevelen een vakman te raadplegen!
- Wacht minimaal 10 seconden om de installatie en eventuele apparatuur te laten stabiliseren. Dit voorkomt piekspanningen in uw elektrische installatie waardoor apparatuur kan beschadigen.
- Schakel de aardlekschakelaar(s) weer in.
- Zet nu alle klokjes weer gelijk en stel de eventuele andere apparatuur weer in.
Video’s
Uw reactie is welkom.